In Ter Apel, het grootste aanmeldcentrum van Nederland, loopt de situatie al lange tijd uit de hand. Beveiligers die daar dagelijks proberen orde en veiligheid te bewaren, geven aan dat ze zich steeds minder serieus genomen voelen. De verhalen die naar buiten komen, schetsen een beeld waarin de balans volledig zoek is. Vluchtelingen die weten dat de regels nauwelijks worden gehandhaafd, zouden daardoor denken dat ze ongestraft over grenzen kunnen gaan. Voor de beveiligers die elke dag op de werkvloer staan, zorgt dat voor een enorme druk en frustratie.
Veel medewerkers geven aan dat ze constant met hun rug tegen de muur staan. Ze moeten zorgen voor veiligheid, maar hebben nauwelijks middelen om in te grijpen. Het gaat vaak niet eens om zware incidenten, maar juist om het dagelijkse gedrag dat langzaam een patroon vormt. Beveiligers vertellen dat ze regelmatig worden uitgescholden, genegeerd of zelfs belachelijk gemaakt. En het wrange is: ze weten dat ze vaak niets terug kunnen doen. Hun handen zitten gebonden aan protocollen en regels die vooral draaien om de-escalatie. Het doel is om de situatie rustig te houden, maar dat maakt het werk ook lastig. Want wat doe je als je gezag continu wordt ondermijnd?
Het probleem zit dieper dan alleen een paar incidenten. In Ter Apel zitten mensen uit allerlei landen, vaak onder hoge spanning. Sommigen wachten al maanden op duidelijkheid over hun status. Die onzekerheid zorgt voor stress, en dat wordt soms afgereageerd op het personeel. Toch is dat geen excuus om de mensen die daar dag en nacht werken respectloos te behandelen. Beveiligers zijn geen vijand; ze zijn er juist om de boel leefbaar en veilig te houden voor iedereen.
Wat opvallend is, is dat veel vluchtelingen volgens de beveiligers precies weten hoe ver ze kunnen gaan. Er is een bewustzijn dat de beveiligers niet zomaar harde maatregelen mogen nemen. Daardoor wordt de grens steeds verder opgerekt. Het begint bij kleine dingen: negeren van aanwijzingen, schelden of expres regels overtreden. Maar als daar geen consequenties aan verbonden zijn, groeit het uit tot situaties waarin er echt gevaar kan ontstaan. Het is een dynamiek die niet alleen de beveiligers raakt, maar ook de andere bewoners in het centrum.